1945 Çanakkale doğumlu Ercan Karakaş, ilk ve ortaöğrenimini Çanakkale’de yaptı. İstanbul’da başladığı yüksek öğrenimini Almanya’da Makine Yüksek Mühendisi olarak tamamladı. Sonra bir süre Duisburg Üniversitesinde Sosyal Bilimler bölümüne devam etti.
Almanya’da bulunduğu yıllarda Türk işçi ve ailelerine sosyal danışmanlık yaptı. Almanya Sosyal Demokrat Partisinde (SPD) on yıl değişik kademelerde çalıştı. Avrupa’daki sosyal demokrat yurttaşlarımızın kurduğu Avrupa Sosyal Demokrat Halk Dernekleri Federasyonu’nda (HDF) dört dönem genel başkanlık görevinde bulundu.
Türkiye’ye döndükten iki yıl sonra 1986'da SODEP-HP birleşmesinde İstanbul’da SHP’ye katıldı. Önce il sekreterliği görevi yaptı. Sonra üç kez İstanbul İl Başkanlığına seçildi. Daha sonra Parti Meclisi, Merkez Yürütme Kurulu üyeliği ve Genel Sekreter Yardımcılığı görevlerinde bulundu.
Ekim 1991 seçimlerinde İstanbul üçüncü bölgeden Milletvekili seçildi. Üç yıla yakın bir süre TBMM’de SHP grup başkanvekilliği yaptı. İki yıl Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclis üyeliği ve daha sonra AGİK Parlamenterler Meclisi üyeliği görevinde bulundu.
Milletvekilliğinden önce resmi ve özel çeşitli kuruluşlarda teknik eleman ve yönetici olarak çalıştı.
1988'de arkadaşlarıyla birlikte aylık “Sosyal Demokrat” dergiyi ve “Sosyal Demokrasi Yayınları” adlı yayınevini kurdu.
Sosyal Demokrat Dergiye ve çeşitli yayın organlarına çok sayıda makale yazdı. Ayrıca “Gelecek Sosyal Demokrasidir”, “Eksiksiz Bir Demokrasi İçin”, “Demokratikleş(eme)me, SHP ve Solda Bütünleşme”, “Sosyal Demokrasinin Şansı”, “Değişen Dünya ve Solun Vizyonu”, “CHP 2000 Yeniden Yapılanma”, “Sol Yeniden” ve “Siyasette Yenilenme – Solda Yeni Parti Arayışları” adlı sekiz kitabı yayınlandı.
1994'te sonunda bir grup sosyal demokrat aydınla birlikte Sosyal Demokrasi Vakfı(SODEV) kurdu. Vakıfta Yönetim Kurulu Başkanlığı görevine getirildi. 49. ve 50. Koalisyon hükümetlerinin protokol ve program hazırlıklarına katıldı.
50. Hükümette Kültür Bakanlığı yaptı. Olağanüstü Hal ve Çekiç Güç süresini uzatma kararnamesini imzalamadı. Karakaş bakanlık görevinden istifa etti.
24 Aralık 1995 seçimlerinde İstanbul 3.Bölgeden 2. kez milletvekili seçildi. 19. ve 20. Dönemde TBMM-Dışişleri Komisyonu Üyeliği yaptı. Halen SODEV Onursal Başkanlığı görevini yürütmektedir.
2008 Kasım ayında Karakaş yeniden Cumhuriyet Halk Partisi'ne katılmıştır.
18 Aralık 2010 tarihinde yapılan kurultayda CHP parti meclisi üyeliğine seçilmiştir. Halen bu görevi devam etmektedir.
14 Eylül 2014 tarihinde Kültür ve Sanat Platformundan sorumlu CHP genel başkan yardımcılığına getirilmiştir.
İlk evliliğinden Devrim Karakaş adında oğlu olan Ercan Karakaş sinema dünyasının unutulmaz isimlerinden Müjde Ar ile ikinci evliliğini yapmıştır.
